Büyükşehir’den Artan İntiharlara Karşı Farkındalık Eğitimi

Psikolog Fatma Usta, intihara eğilim gösteren kişilerin çevresindekilere büyük sorumluluk düştüğünü belirterek, “Kişilerin ‘ölmek istiyorum, yaşamak istemiyorum’ şeklinde söylemlerde bulunduklarını görüyoruz. Aslında bu düşünce varsa, kişinin kesinlikle ciddiye alınması lazım. ‘Bu dikkat çekmeye çalışıyor, bu yapmaz’ dememek lazım. Eğer intihar düşüncesi olduğuna inanıyorsanız, bunu kişiyle konuşmaktan korkmayın” dedi.   Mersin Büyükşehir Belediyesi, son zamanlarda Türkiye’de artış gösteren intihar olaylarına karşı farkındalık oluşturmak amacıyla “İntihar ve İntihar Önleme Farkındalık Eğitimi” düzenledi. Büyükşehir Belediyesi Engelsiz Mesleki Eğitim Merkezi’nde personellere ve engelli bireylere yönelik düzenlenen eğitim, Mersin Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü Psikoloğu Fatma Usta tarafından verildi.   Türkiye’de yıllara göre intihar oranları, cinsiyet ve yaş dağılımları gibi bilgileri paylaşan Usta, medyanın intihar olayları üzerindeki etkilerinden de bahsetti. Usta, intihar belirtilerine ve baş etme yollarında dair katılımcıları aydınlattı.   2018 yılında 3 bin 161 kişi hayatına son verdi Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2018 intihar olayları verilerine göre Türkiye’de 2 bin 391’i erkek, 770’i kadın olmak üzere toplam 3 bin 161 kişi hayatına son verdi. Verilere göre intihar nedenleri arasında “hastalıklar, geçim zorluğu ve aile geçimsizliği” önemli yer tuttu. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre ise dünya çapında her yıl 800 bin kişi intihar ederek hayatına son veriyor. Türkiye, en fazla intihar yaşanan ülkelerin sıralandığı listede, oranlar bazında 100. sırada yer alıyor.   İntiharı “kişinin bilerek ve kasıtlı olarak kendini öldürmesi” olarak tanımlayan Psikolog Usta, TÜİK’in Türkiye’de 1975-2015 yılları arası, yıllara göre intihar sayısı ve kaba intihar hızları verilerini paylaştı. Verilere göre 1975’te 788 intihar olayı yaşanırken, 2015 yılında sayı 3 bin 211’e çıkarak 40 yılda intihar olayları 4 katın üstünde artış gösterdi.   Bunlar intiharın uyarı işaretleri arasında yer alıyor Usta, eğitimde intihar eğiliminin birtakım belirtilerle kendisini gösterdiğini anlattı. Buna göre, intiharın uyarı işaretleri arasında umutsuzluk, kontrolsüz öfke ve intikam alma, kapana kısılmış hissetme, artan alkol ve uyuşturucu kullanımı, arkadaşlardan, aileden ve toplumdan çekilme, kaygı, ajitasyon, uyku problemleri ve ruh hallerinin değişmesi yer aldı. Ayrıca acil uyarı işaretleri arasında kendini incitmekle veya öldürmekle tehdit etme, ölüm veya intihar hakkında konuşmak ya da yazmak, silahlar ve diğer ölümcül eşyalara erişerek kendini öldürmenin yollarını aramak da yer alıyor.   İntihara meyilli kişiler daha sakin ve iyi görünebiliyor İntihar eğilimi olan kişilerdeki belirtilerden bahseden Psikolog Usta, doğru bilinen bir yanlışı katılımcılarla paylaştı. “Depresyondaki bir kişinin duygusal durumunda düzelme olursa intihar riski azalır” bilgisinin yanlış olduğuna değinen Usta, doğru bilginin şu şekilde olduğunu vurguladı: “Depresif hastalar çoğunlukla canlılıkları ve enerji düzeyleri artmaya başladıktan sonra intihar ederler. İyi hissettiklerinde intihar etmek için güç bulurlar. İntihara kesin karar vermiş olduklarında da dışarıdan daha sakin ve iyi görünebilirler.”   Başka çaresi vardı! Psikolog Usta, medyaya yansıyan haberlerde intihar olaylarıyla ilgili romantik bir dilin kullanılması, “başka çaresi yoktu” gibi ifadelerin yer almasının bireylerin bilinçaltlarına intihar fikrini aşıladığını belirterek, “Kişiler haberi ya da olayı okuduktan sonra ‘evet, aslında benimle benzer şeyler yaşamış ve demek ki tek çıkış yolu bu. Dolayısıyla benim de tek çıkış yolum bunu gerçekleştirmek’ şeklinde düşünüp bunu gerçekleştirebiliyor. İşte İstanbul’da 4 kişinin siyanürden ölmesinden sonra Antalya’da da bu olayın görülmesi buna bir örnek” diye konuştu.   “Soru sormak kişinin konuşarak duygusal yükünü boşaltmasına yardımcı olur” Kişilerin çevrelerinde intihara eğilim gösteren tanıdıklarına ilgili davranmaları gerektiğini belirten Usta, şunları söyledi: “Kişilerin ‘ölmek istiyorum, yaşamak istemiyorum’ şeklinde söylemlerde bulunduklarını görüyoruz. Aslında bu düşünce varsa, kişinin kesinlikle ciddiye alınması lazım. ‘Bu dikkat çekmeye çalışıyor, bu yapmaz’ dememek lazım. Eğer intihar düşüncesi olduğuna inanıyorsanız, bunu kişiyle konuşmaktan korkmayın. Yargılamadan, sevecen ve basit bir biçimde kendine zarar verme düşüncesi olup olmadığını sorun. İntihar düşünceleri hakkında soru sormak kişinin yardım istemesine ve bu duygularını konuşarak duygusal yükünü boşaltmasına yardımcı olur.”