Mersinʹin Sanayi Atıkları İle Sınavı... Mustafa Güler yazdı

Geçen hafta Mersin Büyükşehir Belediye Meclisinde Sanayi Atıkları ve Akaryakıt tanklarının durumunu tartıştık. Mersin, 150 yılı aşkın süredir sanayi atıklarıyla birlikte yaşıyor ve çözüm üretemiyor. Mersin bu sorunla yaşamaya devam ederken, İzmit, İstanbul,  İzmir, Manisa  Ankara Sanayi Atıkları Bertaraf Tesisleriyle sorunlarını çözdü. Bu yolla Sanayi atıkları insan yaşamı üzerinde tehdit olmaktan çıkarken, sanayileşme hamleleri de devam ediyor. Mersin doğal konumu ile Sanayi için de çok önemli bir cazibe merkezidir. Bu nedenledir ki, Mersin in Sanayi Atıkları ile tanışması Mersin in kuruluşu kadar eskidir. 1830 lu yıllarda köy bile olamayan Mersin de, 1863 yılında İngiliz asıllı Gold tarafından kurulan çırçır fabrikası, Mersin de kurulan ilk sanayi tesisidir.35 yıl sonra 1898 de kurulan Mandeli Fabrikasını diğer fabrika ve atölyeler izlemiştir. 1921 yılına kadar devam eden bu yatırımlarla Mersin, çok önemli bir üretim üssüdür. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da TUR YAĞ, Çırçır ve Pres Fabrikaları ı, Buz ve Çivi, Nal fabrikası, şamanların Demir Döküm tesisleri, Rakı ve Şarap İmalathanesi, Makarna Fabrikası, Sabun ve Hızar Fabrikaları süreç içinde kurulmuş ve işletilmiştir. 1957 yılına kadar, tarım ve tarıma dayalı sanayi işletmeleriyle yol alan Mersin, Ataş Rafinerisinin kurulması ile yeni bir evreye girmiş. 1968 yılında AKGÜBRE,1969ʹda Soda Sanayi ve  Plassa Plastik Sanayi AŞ, 1972 yılında Çimsa Çimento Sanayi ve Çupasan Plastik Sanayi AŞ, 1973ʹde Anadolu Cam Sanayi, 1979 yılında Çimsataş Çukurova inşaat Makinaları, Kromsan ve Paşabahçe Cam Ev Eşyaları Fabrikalarının kurulmasıyla kimya sanayisiyle tanıştı. Organize Sanayi Bölgesi olmayan Mersin de Sanayi yatırımları kontrolsüz bir şekilde şehrin her yerine yayıldı. ATAŞ, Soda Sanayi ve Kromsan gibi kimya sanayinin Devleri Deniz kenarında kurulurken, kimse engel olmadığı gibi destek de olmuşlar. Sanayi üretim tarzından kaynaklı olarak atık üretir. Kimya sanayi daha fazla atık ürettiği gibi ürettiği atıklar insan sağlığına da zararlıdır. Nitekim Koromsan 1998 yılına kadar Cr 6 gibi zararlı atık üretirken, atıklarını bertaraf edecek yer gösterilmediğinden bahçesinde depolanmıştır. Bu gün bahçesinde 1.5 milyon ton CR 6 atıklarıyla yaşıyoruz. Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi 1976 yılında ilan edilmesine rağmen,  tam 20 yıl sonra 1996 yılında alt yapı çalışmalarını tamamlamış sanayi yatırımcılarına kapılarını açmıştır. Bu tarihten sonra Şişe Cam Grubuna dahil Trakya Cam ve OXYVİT K3 Vitamin fabrikası da dahil, 188 sanayi işletmesi MTOSB de üretime devam ediyor. Organize Sanayi Bölgesi içinde yada dışında, Tehlikeli-tehlikesiz yada çok tehlikeli atık üreten Sanayi işletmeleri çaresizlik içinde. Atıkları için çözüm üretilemiyor. Çözüm için Mersin- Karaman Çevre Düzeni Planı yapılırken Tarsus/Kurbanlı Köyü yakınında Sanayi Atıkları Bertaraf tesisi için yer işaretlenmişti. Ancak işaretlenen yer Berdan Baraj Gölüne çok yakın olduğundan, konu yargıya götürülmüş ve işaretlenen yer iptal edilmişti. O tarihten yanlış yer iptal edilirken, doğru yer de gösterilmedi. Müzminleşmiş sorunun Çözümü için, Mersin Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 10.07.2017 tarihli oturumunda gündeme alınıp konuşulması için, AKPARTİ ve CHP Grup Sözcülerini de imzaladığı ortak bir önerge verdik. Bu konuda önceden MHP Grup sözcüsüne de bilgi verdik. Önerge gündeme alınmadığından, gündem dışı konuştuk. Konuyla ilgili Meclisimize sözlü bilgi verme fırsatım da oldu. Önergenin amacı yeni sanayi tesislerinin kurulması için izin istemek değil, Kurulu sanayi işletmelerinin ürettiği mevcut atıkların bertaraf edilmesi için kurulacak tesis için planda yer işaretlenmesiydi. Ancak, basında da yer aldığı şekliyle Başkanımız Sayın Kocamaz “ˮBen burada olduğum sürece hiç kimse buraya kimyasal bir tesis yapamaz “ diyerek önergeye karşı çıktı ve oylatmadı. Bu görüşme ile atık sorunumuz bir kere daha çözülmedi, ertelendi. Ne birikmiş atıklar yok oldu nede birikecek olanlar. Halbuki Meclisimizin görevi Mersinin sorunlarını çözmektir, biriktirmek değildir. Sanayileşmek ülke kalkınmasının temel taşıdır. Dünya da hiçbir ülke, Sanayi atık üretiyor diye sanayileşmekten vazgeçmiyor. Bir yandan hızla sanayileşirken, diğer yandan bertaraf tesisleriyle sanayi atıklarını tehdit olmaktan çıkarıyor.  Sanayileşme Sorunu Sanayicinin sorunu değil, ülke sorunudur. Sanayinin yan ürünü olan atıkların insan yaşamında tehdit olmaktan çıkması için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Yerel Yönetimlerle birlikte çözüm bulmak zorundadır. Dileğim, Belediye Başkanımız Sayın Kocamaz yetkili Daire Başkanları ile bir daha görüşür ve 150 yılı aşkın süredir birlikte yaşadığımız ve Mersin Halkının yaşamını  tehdit eden Sanayi Atıkların Bertaraf ı için uygun bir yer işaretler.  Devam edecek. 21.07.2017 Mustafa Güler Meclis Üyesi