Merkezi yurt dışında bulunan firma ile yapılan franchising sözleşmesi kapsamında ve belirlenen oran üzerinden komisyon olarak yurt dışında mukim firma tarafından faturalandırılan bahse konu ödemeler üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı ve KDV beyan edilip edilmeyeceği aşağıda yazılı şeklide olacaktır: I-KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN: Kurumlar Vergisi Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükmüne yer verilmiş olup maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde gayrimenkul sermaye iratlarından, ikinci fıkrasında ise ticarî veya ziraî kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişilerce (2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile) 20 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır. 20 Kurumlar Vergisi kesintisi, Türkiye Cumhuriyeti ile yurt dışındaki firma arasında “Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması”na göre değişiklik gösterecektir. Bu itibarla, "Franchising Sözleşmesi" kapsamında, yurt dışı firmasına yapılan, satışların belli bir yüzdesi olarak belirlenmiş komisyon niteliğindeki ödemelerin, yurt dışındaki kurumun Türkiye'den elde ettiği gayrimaddi hak bedeli olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. II-  KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN: KDV Genel Uygulama Tebliğinin "I/C-2.1.2.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye'de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler" başlıklı bölümünde; "3065 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre bir hizmetin KDV'nin konusuna girebilmesi için Türkiye'de ifa edilmesi gerekmektedir. Aynı Kanunun (6/b) maddesinde ise Türkiye'de yapılan veya faydalanılan hizmetlerin Türkiye'de ifa edilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanların Türkiye'de yaptığı hizmetler ile bunların yurt dışında yaptığı ancak Türkiye'de faydalanılan hizmetler KDV'ye tabi olacaktır. Bu gibi hizmet ifalarında mükellef, esas olarak hizmeti ifa eden olmakla birlikte, Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmadığından, KDV'nin tamamı, hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir." denilmektedir. Buna göre, yurt dışında yerleşik firmalardan alınan franchise hizmeti KDV ye tabi olduğundan, ilgili şirket tarafından franchise bedeli üzerinden hesaplanan KDV, 2 No.lu KDV Beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenecektir. Söz konusu verginin aynı döneme ilişkin 1 Nolu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Ahmet Akın – Yeminli Mali Müşavir